Όλοι μας γνωρίζουμε για τις βλαβερές επιδράσεις του ήλιου στο δέρμα μας. Ωστόσο, φαίνεται πως στην καθημερινή μας πρακτική λησμονούμε τις μη αναστρέψιμες συνέπειες, θέτοντας σε κίνδυνο την υγεία τη δική μας, καθώς επίσης και το μέλλον των παιδιών μας. Μήπως τελικά είναι ζήτημα διαπαιδαγώγησης και όχι ελλιπούς ενημέρωσης;
Ο ήλιος δίνει φώς και ζωή, είναι η χαρά της ζωής! Είναι όμως και ένας φίλος που μπορεί να γίνει επικίνδυνος, αν εμείς δε του δείξουμε τον απαιτούμενο σεβασμό και αν δε λάβουμε τις προφυλάξεις εκείνες, που θα μας επιτρέψουν να τον χαιρόμαστε, χωρίς να γίνεται επικίνδυνος για το δέρμα, τόσο των ενηλίκων αλλά κυρίως των παιδιών μας. Θέλω κυρίως να αναφερθώ στα παιδιά και ίσως γίνομαι κουραστική αν επαναλάβω πράγματα γνωστά στις περισσότερες μητέρες, αλλά τα θεωρώ πολύ σημαντικά.
Πρέπει εδώ να εξηγήσουμε ότι κάθε χρόνο που εκτιθέμεθα στην ηλιακή ακτινοβολία, παραμένει στο δέρμα μας κάποια ποσότητα μελανίνης , η οποία θα μας προστατεύσει τον επόμενο χρόνο τις πρώτες ημέρες που θα εκτεθούμε στον ήλιο. Αυτή η υπολειπόμενη μελανίνη απουσιάζει όπως είναι φυσικό από το παιδικό δερματάκι. Θα πρέπει λοιπόν να γίνει κατανοητό το πόσο σημαντική είναι η προοδευτική έκθεση στον ήλιο, ώστε το παιδί σιγά-σιγά να αποκτήσει αυτή την ασπίδα προστασίας, χωρίς να πάθει βλάβες τις οποίες θα έχει για το υπόλοιπο της ζωής του.
Είναι σημαντικό να γνωρίζουν οι γονείς ότι ένα έγκαυμα στην παιδική ηλικία, δημιουργεί μη αναστρέψιμες βλάβες στο DNA των κυττάρων της επιδερμίδας του παιδιού, ενώ επίσης δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οι βλάβες του ήλιου είναι σωρευτικές. Είναι λοιπόν απαραίτητο να τηρούνται σχολαστικά οι κανόνες έκθεσης στον ήλιο για τα παιδιά.
Κυρίως να μην τα εκθέτουμε στον ήλιο τις επικίνδυνες ώρες 11π.μ-16μ.μ, όταν δηλαδή οι ακτίνες πέφτουν κάθετα και άρα απορροφούνται περισσότερο από το δέρμα. Σε αυτές τις ώρες κανένα αντιηλιακό δεν μπορεί να προστατεύσει απόλυτα το τρυφερό δέρμα του παιδιού. Πρέπει επίσης να γνωρίζουμε ότι η ομπρέλα όταν είναι κοντά σε πισίνα, στη θάλασσα, την άμμο, το τσιμέντο και γενικά σε οποιαδήποτε επιφάνεια αντανακλά την ακτινοβολία , μας προστατεύει μόνο κατά 20%.
Η σωστή χρήση του αντιηλιακού είναι πολύ σημαντική. Η επανάληψη είναι το σημαντικότερο και να μπαίνει σε αρκετή ποσότητα, να απλώνεται ομοιόμορφα σε όλες τις εκτεθειμένες στον ήλιο περιοχές και φυσικά να το αφαιρούμε σχολαστικά όταν επιστρέψουμε στο σπίτι.
Κλείνοντας αυτή την αναφορά μου για τα παιδιά , ήθελα να επισημάνω ότι η αλόγιστη έκθεση στον ήλιο κατά την διάρκεια της παιδικής ηλικίας προκαλεί μη αναστρέψιμες βλάβες στα κύτταρα της επιδερμίδας τους , διαταράσσει την φυσιολογική λειτουργία τους και προκαλεί τις αλλοιώσεις εκείνες που ευθύνονται για την δημιουργία καρκίνου του δέρματος στην ενήλικη ζωή.
Είναι επίσης πολύ σημαντικό το γεγονός ότι με το να προστατεύουμε τα παιδιά από μικρή ηλικία , πέραν του ότι προλαμβάνουμε τις κακές επιπτώσεις του ήλιου , τα εκπαιδεύουμε σε σωστές συνήθειες και συμπεριφορές , σχετικές με τη προστασία τους από τον ήλιο , τις οποίες θα εφαρμόσουν και στην ενήλικη ζωή τους.
Επιστρέφοντας στην αντιηλιακή προστασία κατά την ενήλικη ζωή, θα μπορούσατε να απαριθμήσετε τους σωστούς κανόνες της χρήσης του αντιηλιακού στην καθημερινή μας πρακτική, καθώς και κάποιους απαράβατους κανόνες διασφάλισης της υγείας της επιδερμίδας μας;
Ζούμε και κινούμαστε καθημερινά σε μια ευλογημένη χώρα που έχει ηλιοφάνεια ακόμα και τους χειμερινούς μήνες. Είναι λοιπόν απαραίτητη η προστασία με το αντιηλιακό καθ'όλη την διάρκεια του χρόνου και κυρίως απ'όσους κινούνται στο ύπαιθρο ή κάνουν χειμερινά σπόρ.
Για να γίνει περισσότερο κατανοητός ο ρόλος του αντιηλιακού, θα ήθελα να αναφέρω τι ακριβώς συμβαίνει στο δέρμα μας κατά την έκθεση μας στον ήλιο και στις ακτίνες UVB-UVA.
Οι ακτίνες UVB είναι εκείνες που προκαλούν κοκκινίλες, ερεθισμό, και τέλος εγκαύμα. Είναι πιο έντονες τους καλοκαιρινούς μήνες καθώς και τις μεσημεριανές ώρες.
Οι ακτίνες UVA έχουν σταθερή παρουσία όλο τον χρόνο και η ένταση τους αυξάνεται ανάλογα με την ένταση του ηλιακού φωτός. Αυτές είναι πιο διεισδυτικές και προκαλούν βλάβες στα βαθύτερα στρώματα της επιδερμίδας και αυτές προκαλούν σωρευτικές βλάβες κατά την διάρκεια του χρόνου με αποτέλεσμα:
1) Την πρόωρη γήρανση του δέρματος , που εκδηλώνεται με λεκέδες , ρυτίδες και απώλεια της ελαστικότητας του.
2) Την μείωση της άμυνας του δέρματος στις επιθέσεις του περιβάλλοντος
3) Βλάβες στο κυτταρικό DNA.
Άρα το αντιηλιακό για να είναι αποτελεσματικό θα πρέπει να μας προστατεύει από τις UVB και UVA.
-Ποια είναι η σωστή χρήση του αντιηλιακού;
1) Το αντιηλιακό θα πρέπει να εφαρμόζεται ομοιόμορφα σε στεγνό δέρμα και σε αρκετή ποσότητα.
2)Να εφαρμόζεται 30' πριν από την έκθεση μας στον ήλιο.
3)Να επαναλαμβάνεται κάθε 2-3 ώρες , εφόσον εξακολουθούμε να είμαστε εκτεθειμένοι στον ήλιο.
4) Να επαναλαμβάνεται αμέσως μετά το κολύμπι ή τις αθλητικές δραστηριότητες που προκαλούν έντονη εφίδρωση , αφού προηγουμένως σκουπιστούμε καλά ώστε να έχουμε στεγνό δέρμα.
5) Να αποφεύγουμε την έκθεση μας στον ήλιο τις ώρες της έντονης ακτινοβολίας.
Τι είναι ο δείκτης προστασίας spf;
- Ως μονάδα μέτρησης του spf (sun protection factor) είναι ο χρόνος που χρειάζεται ένα ευαίσθητο δέρμα κάτω από τον ήλιο χωρίς προστασία ώστε να μην προκληθεί αντίδραση (ερύθημα) π.χ. αν σ'ένα άτομο που η μονάδα 1 είναι τα 10' και έχει βάλει αντιηλιακό με spf 10 , τότε προστατεύεται για 100' χωρίς να υποστεί βλάβη.
- Όσο πιο υψηλό δείκτη επιλέγουμε τόσο μεγαλύτερη προστασία έχουμε , με μέγιστη το 50.
Πώς επιλέγουμε το spf;
Η επιλογή του spf εξαρτάται από πολλούς παράγοντες , κυρίως από :
1) Φωτότυπο δέρματος
2) Γεωγραφική περιοχή και κλιματολογικές συνθήκες (εμείς ζούμε στην Τρίτη περιοχή του κόσμου σε ηλιοφάνεια- μεσογειακό κλίμα ).
3) Την διάρκεια της έκθεσης στον ήλιο. Εδώ πρέπει να διευκρινίσω ότι ο πολύ υψηλός δείκτης δεν αναιρεί την επανάληψη κάθε 2-3 ώρες.
4) Μετά από δερματολογικές θεραπείες που προκαλούν απολέπιση
5) Σε άτομα που έχουν ήδη αλλοιώσεις στο δέρμα και σε άτομα με πολλές ελιές στο δέρμα τους.
Σε αυτές τις περιπτώσεις είναι χρήσιμο να χρησιμοποιούμε αντιηλιακό πιο ανθεκτικό στο νερό , τα τελευταία χρόνια κυκλοφορούν τέτοιου είδους αντιηλιακά.
Τέλος, θα ήθελα να δώσω μερικές πρακτικές συμβουλές για τη σωστή εφαρμογή του αντιηλιακού ανάλογα με τον τρόπο ζωής μας.
Αν κάποιος π.χ. εργάζεται σε γραφείο και πηγαίνει στην δουλειά του στις 7 ή 8 το πρωϊ , δε χρειάζεται να βάλει επιπλέον αντιηλιακό, μια κρέμα ενυδατική με ένα μικρό ή μέτριο δείκτη είναι αρκετή. Εάν όμως φεύγουμε στις 3 , 4 ,5 ,6 το απόγευμα είναι αναγκαίο να έχουμε μαζί μας το αντιηλιακό και να το εφαρμόσουμε στο δέρμα μας 30' πριν φύγουμε.
Κυρία Αργείτου, τι θα συμβουλεύατε όλες εμάς που παράλληλα με την αντιηλιακή προστασία του δέρματος μας , δε θα θέλαμε να παραλείψουμε και τη χρήση του make up στο μακιγιάζ μας;
Στην περίπτωση που υπάρχει μακιγιάζ , μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε αντιηλιακό σε μορφή πούδρας compact που μας δίνει ένα ωραίο ματ αποτέλεσμα και συγχρόνως μας προστατεύει. Είναι σημαντικό να μην παραλείπουμε ποτέ , κυρίως τους καλοκαιρινούς μήνες , το λαιμό και το ντεκολτέ και την εξωτερική επιφάνεια των χεριών , περιοχές ιδιαίτερα ευαίσθητες στον ήλιο και την φωτογήρανση.
Αλήθεια, μπορώ να χρησιμοποιήσω το περσινό μου αντιηλιακό;
Τα τελευταία χρόνια υπάρχει διεθνής κανόνας που επιβάλει σε όλες τις βιομηχανίες καλλυντικών να αναγράφουν πάνω σ'ένα ειδικό σήμα που είναι ένα βάζο με ανοιχτό καπάκι , πόσους μήνες διάρκειας ζωής έχει το προϊόν από την ημερομηνία που ανοίγεται. Είναι πολύ πρακτικό να σημειώνουμε κάπου (γιατί είναι φυσικό να το ξεχάσουμε) , την ημερομηνία που ανοίγουμε τις κρέμες μας και έτσι ξέρουμε μέχρι πότε μπορούμε να τις χρησιμοποιούμε.
Μπορείτε να μου δώσετε μερικές χρήσιμες συμβουλές για τα γυαλιά ηλίου;
Πολλοί άνθρωποι πιστεύουν ότι τα πολύ σκούρα γυαλιά απορροφούν περισσότερο την υπεριώδη ακτινοβολία και αυτό έχει σωστή βάση. Σ'αυτή την περίπτωση χρειάζεται να είμαστε πολύ προσεκτικοί στην ποιότητα του φακού , διότι με τα πολύ σκούρα γυαλιά διαστέλλεται η κόρη των ματιών , όπως ακριβώς συμβαίνει όταν είμαστε στο σκοτάδι. Επομένως , αν ο φακός δεν απορροφά πλήρως τις ακτίνες του ηλίου , υπάρχει κίνδυνος να προκληθεί βλάβη στο εσωτερικό του ματιού.
Είναι πολύ σημαντικό να ξεκινάμε την ηλιοθεραπεία προοδευτικά , αρχίζοντας από λίγα λεπτά τις πρώτες ημέρες και αυξάνοντας τον χρόνο σταδιακά. Επίσης , πρέπει πάντα να αρχίζουμε την ηλιοθεραπεία χρησιμοποιώντας αντιηλιακό με υψηλό δείκτη προστασίας και μειώνουμε προοδευτικά , προαιρετικά , αφού έχουμε αποκτήσει το φυσικό μας φίλτρο , που είναι το μαύρισμα μας.
Ακούγοντας τις συμβουλές της Μαίρης Αργείτου εύκολα βγάζει κανείς το συμπέρασμα ότι το αντιηλιακό θα πρέπει να βρίσκεται στο νεσεσέρ κάθε γυναίκας όλο το χρόνο.