Ως γνωστόν, η παραβίαση του Εναέριου Χώρου τους που, όπως επιμένουν οι Τούρκοι, κατέγραψαν τα ραντάρ τους στις 24 Νοεμβρίου, είχε ως αποτέλεσμα την κατάρριψη του ρωσικού SU-24 και τον θάνατο του πιλότου Konstantin Murakhtin.
Από την επομένη και για 15 ημέρες, τα ελληνικά ραντάρ έχουν καταγράψει -ούτε λίγο ούτε πολύ- 59 παραβιάσεις του Ελληνικού Εναέριου Χώρου από τουρκικά μαχητικά. Ομως η εντολή «όπλα on» ή «ασφάλειες μέσα» που ενεργοποιεί τα όπλα και τα πυροβόλα των μαχητικών, δε δόθηκε.
Σαράντα χρόνια τώρα, όλες οι παραβιάσεις των τουρκικών αεροσκαφών στο νότιο, βόρειο και κεντρικό Αιγαίο, αντιμετωπίζονται με τον ίδιο τρόπο: «όπως προβλέπουν οι ελληνικοί κανόνες εμπλοκής: με αναχαίτιση, διακριτική αναγνώριση, αναγνώριση και πολλές φορές κλειστή αερομαχία» λένε οι πιλότοι.
«Ποτέ δεν αφήνεις τον Τούρκο να βρεθεί σε θέση βολής»
Eίναι εκπαιδευμένοι να μην βρεθούν στο τουρκικό σκοπευτικό: «Ποτέ δεν αφήνεις τον Τούρκο να βρεθεί σε θέση βολής».
«Εχουμε φτάσει στο 1/10 του δευτερολέπτου πριν από το πάτημα της σκανδάλης». Ο Γιάννης Κοπανάκης, είναι Σμήναρχος ε.α. με πολλές αναχαιτίσεις στην δεκαετία του 1980 με τα μαχητικά F-4, «σε πολύ δύσκολες καιρικές συνθήκες, ακόμα και μέσα στα σύννεφα» όπως θυμούνται οι συνάδελφοί του.
«Τα κρίσιμα δευτερόλεπτα είναι από τη στιγμή που θα εντοπίσεις το στόχο και αποκτήσεις το πλεονέκτημα μέχρι να τον βάλεις στο σκοπευτικό» λέει ενώ αναφερόμενος στην κατάρριψη του ρωσικού τονίζει ότι «η μεγαλύτερη ντροπή για έναν αεροπόρο είναι να ρίχνει έναν άνθρωπο ο οποίος δεν αντιδρά. Θα έπρεπε να έχει πέσει όλη η αεροπορία της Τουρκίας».
«Οι παραβιάσεις είναι η καθημερινότητα του πιλότου. Ηταν αυτό που ζούσαμε από το πρωί μέχρι το βράδυ, πολλές φορές και ολόκληρη τη νύχτα» διηγείται ο Βασίλης Βελέντζας, Αντιπτέραρχος ε.α. Από το 1982, που τοποθετήθηκε στην αεροπορική βάση της Τανάγρας μέχρι την αποστρατεία του το 2007, βρέθηκε πολλές φορές με τον Τούρκο «στα ψαλίδια». Ετσι λέγεται στην αεροπορική γλώσσα το στάδιο της αερομαχίας κατά το οποίο τα μαχητικά διασταυρώνονται με πολύ μικρές ταχύτητες σε πολύ μικρές αποστάσεις- ακόμα και στα 10 μέτρα.
«Αυτό που έγινε με τον Ρώσο έγινε και με τον Ηλιάκη»
«Ποτέ δεν πέρασε από το μυαλό μου να κάνω εμπλοκή με σκοπό να αφήσω βλήμα. Αυτό συμβαίνει μόνο με εντολή από την ηγεσία. Ο Τούρκος το έκανε κατόπιν εντολής του Ερντογάν». Ο Παναγιώτης Δημητριάδης, Αντιπτέραρχος ε.α. και πρώην Αεροπορικός Ακόλουθος στην Αγκυρα, ήταν ο πρώτος πιλότος που έκανε ετοιμότητα με τα αεροσκάφη F-16, για τον χειρισμό των οποίων εκπαιδεύτηκε στο Τέξας «όπως και οι Τούρκοι. Ελληνες και Τούρκοι πιλότοι έχουμε κοινή εκπαίδευση από Αμερικανούς εκπαιδευτές. Η διαφορά βρίσκεται στις δεξιότητες, την αντίληψη και την κρίση».
'Οπως διηγείται, «στην εκπαίδευση για τα F-16 στο Τέξας συνάντησα πολλούς Τούρκους και συζητάγαμε για τις αναχαιτίσεις. Ελεγαν ότι δεν πιστεύουν σ’ αυτά που κάνουν, καταλαβαίνουν ότι είναι παράνομα αλλά είναι αναγκασμένοι να εκτελούν εντολές».
Η μεγαλύτερη αγωνία του κατά την διάρκεια της αερομαχίας ήταν «στην εμπλοκή δύο εναντίον δύο όταν εκ των πραγμάτων κάποιος από τους αντιπάλους μπορεί να βρεθεί πίσω. Εχεις αγωνία μήπως πυροδοτήσει. 'Εχω κάνει αερομαχίες γερές, μέχρι που έχει γίνει και διαμαρτυρία από την Τουρκία. Σε μία περίπτωση μεταξύ της Λήμνου και της Λέσβου είχαν μπει 2 τουρκικά F-16 και κόντεψαν να πέσουν στη θάλασσα. Θα μπορούσαν αντί να επιμείνουν και να αντιδράσουν να φύγουν αλλά δεν το έκαναν. Αποτέλεσμα να κατέβουν από 16000 πόδια στα 500 πόδια».«Οταν τους οδηγούσα προς τη θάλασσα» συνεχίζει «σκεφτόμουν μόνο ότι πρέπει να τους έχω στο σκοπευτικό- εκεί επικεντρώθηκε ο εγκέφαλός μου, στο πώς θα χρησιμοποιήσω τον κινητήρα και το αεροσκάφος.
Επειδή ο Τούρκος είναι μπαμπέσης δεν ξέρεις ποτέ τί μπορεί να κάνει. Εγινε και με τον Ηλιάκη -μπαμπεσιά του Τούρκου ήταν. Αν για 17 δευτερόλεπτα οι Τούρκοι ρίχνουν το Ρώσο πιλότο, εμείς που τους βλέπουμε να μπαίνουν από τη Σαμοθράκη ως τη Ρόδο τι πρέπει να κάνουμε; Ποια είναι η θέση του ΝΑΤΟ;»
Κάποιες φορές έχει θέσει τη ζωή του σε κίνδυνο. «Ζευγάρι απογειωνόμαστε από την Αγχίαλο με το πρώτο φως. Τέσσερα F-16 τουρκικά σε σχηματισμό τετράδα, box.
Από τα 15000 πόδια κατεβήκαμε στα 8000 πόδια. Βυθίσαμε προκειμένου να κάνουμε την αναγνώριση. Ξαφνικά είδα τη θάλασσα να έρχεται κατά πάνω μου. Κοιτάζω το υψόμετρο βλέπω 3000 πόδια. Πίστευα ότι ήμουνα στα 8000. Τράβηξα μπαστουνιά 9G και το αεροπλάνο βγήκε στο ελάχιστο όριο πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας.».
