Στην έννοια των «δημόσιων χώρων» στους οποίους έχει εφαρμογή ο Ν.3868/2010 εμπίπτουν και τα καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος.
Στην έννοια των χώρων όπου το κάπνισμα απαγορεύεται, εμπίπτουν ενδεικτικά:
- Το αίθριο των κτιρίων και των καταστημάτων εφόσον είναι κλεισμένο με συρόμενη ή αποσπώμενη οροφή.
- Όλες οι στοές ισόγειες, υπόγειες, υπέργειες.
- Οι εξωτερικοί χώροι των κτιρίων και των καταστημάτων εφόσον έχουν σκέπαστρο και ταυτόχρονα είναι κλεισμένοι περιμετρικά με οποιοδήποτε τρόπο (τζαμαρία, μουσαμά, νάιλον, διαχωριστικά).
Στην έννοια των χώρων όπου το κάπνισμα επιτρέπεται εμπίπτουν ενδεικτικά:
- Οι εξωτερικοί χώροι των καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος και όλων των δημόσιων και ιδιωτικών χώρων, που είναι ανοιχτοί περιμετρικά από δυο τουλάχιστον πλευρές.
- Οι εξωτερικοί χώροι των καταστημάτων και των κτιρίων που έχουν ομπρέλες ή σκίαστρα – τέντες.
- Τα μπαλκόνια και οι ταράτσες των κτιρίων.
- Οι χώροι οι οποίοι είναι περιμετρικά κλειστοί, αλλά δεν διαθέτουν οροφή, όπως θερινοί κινηματογράφοι, ανοιχτά θέατρα, ανοιχτά γήπεδα και αθλητικές εγκαταστάσεις, καθώς και καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος που δεν διαθέτουν οροφή.
- Το αίθριο των κτιρίων και καταστημάτων, που είναι ανοικτό (χωρίς στέγαστρο οποιασδήποτε μορφής).
Όσον αφορά στο «Βιβλίο Αναφοράς», η τήρησή του απαιτείται σε όλα τα καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος και στις αμιγείς επιχειρήσεις υπηρεσιών διαδικτύου. Πιο συγκεκριμένα, σε εφαρμογή του αρθ.17 του Ν. 3868/2010 και σύμφωνα με τις προϋποθέσεις που περιγράφονται στο άρθρο 3, παρ.2 της υπ.αριθμ. 104720 Κ.Υ.Α. το Βιβλίο Αναφοράς για το κάπνισμα που ο υπόχρεος οφείλει να προμηθεύεται, πρόκειται για ένα κοινό 100φυλλο βιβλίο με αριθμημένες σελίδες, οριζόντια διαγράμμιση, σκληρό εξώφυλλο, μέγεθος Α4, ενώ στην πρώτη και στην τελευταία σελίδα θα πρέπει να είναι θεωρημένο.
Το Βιβλίο Αναφοράς μαζί με την άδεια λειτουργίας του καταστήματος και μία μηδενική ταμειακή απόδειξη με το ΑΦΜ της επιχείρησης του ενδιαφερόμενου, θα προσκομίζονται στην Υπηρεσία, που εξέδωσε την άδεια λειτουργίας του καταστήματος, ώστε να θεωρήσει το βιβλίο, το οποίο θα πρέπει να βρίσκεται πάντα εντός του καταστήματος. Το Βιβλίο θεωρείται π.χ. από τον Δήμο για καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος (κυε), τον ΕΟΤ για κυε εντός ξενοδοχείων, την Δ/νση Ανάπτυξης για αρτοποιία κ.λ.π., την Δ/νση Κτηνιατρικής για τυροκομεία κ.λ.π.,
Η μη τήρηση του Βιβλίου Αναφοράς, όπως και η μη δήλωση απώλειας του Βιβλίου Αναφοράς στην αδειοδοτούσα αρχή αποτελούν παραβάσεις και βεβαιώνονται ως παραβάσεις («μη συνεργασία του υπευθύνου με τα αρμόδια όργανα κατά την διεξαγωγή του ελέγχου») συνεπάγονται δε πρόστιμα, όπως ορίζεται κατωτέρω.
Τα ελεγκτικά όργανα κατά την επίδοση της Πράξης Επιβολής Προστίμου ενημερώνουν τους παραβάτες ότι εντός προθεσμίας δέκα (10) εργάσιμων ημερών από την επίδοση της Πράξης Επιβολής Προστίμου, ο ελεγχόμενος δύναται να διατυπώσει γραπτώς τις αντιρρήσεις του στον Υπηρεσιακό Προϊστάμενο στον οποίο ανήκει το ελεγκτικό όργανο το οποίο διαπίστωσε την παράβαση.
Πρόστιμα επιβάλλονται στις παρακάτω παραβάσεις:
- Μη ύπαρξη Βιβλίου Αναφοράς καπνίσματος για την καταγραφή των αποτελεσμάτων των ελέγχων.
- Μη ύπαρξη απαγορευτικών σημάτων του καπνίσματος, τα οποία θα πρέπει να επαναλαμβάνονται ανά 15 τ.μ. στο χώρο.
- Εύρεση σταχτοδοχείων κατά τον έλεγχο του χώρου.
- Κάπνισμα από πελάτες, ιδιοκτήτες, σερβιτόρους, κ.λ.π.
Τα πρόστιμα στις περιπτώσεις αυτές ανέρχονται σε 500 ευρώ για κάθε παράβαση στην επιχείρηση και 50 ευρώ στον καπνίζοντα. Εάν οι επιχειρήσεις βρίσκονται σε οικισμούς κάτω των 2.000 κατοίκων, ενώ εάν βρίσκονται σε οικισμούς άνω των 2.000 κατοίκων ανέρχονται σε 600 και 50 ευρώ αντίστοιχα.
Το επιβαλλόμενο πρόστιμο εάν πληρωθεί εντός 15 ημερών στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. μειώνεται στο ήμισυ.
Σε κάθε περίπτωση από τις προαναφερθείσες, η επανάληψη της παράβασης (υποτροπή) διπλασιάζει το αμέσως προηγούμενο επιβληθέν πρόστιμο (γεωμετρική αύξηση προστίμου).Στην 4η επιβολή προστίμου το κατάστημα υγειονομικού ενδιαφέροντος κλείνει για δέκα (10) ημέρες, στην δε 5η ανακαλείται η άδεια λειτουργίας του καταστήματος οριστικά. Ως υποτροπή νοείται η επανάληψη παράβασης είτε του ιδίου είτε άλλου κανόνα του ισχύοντος νομοθετικού πλαισίου, σε μεταγενέστερο χρόνο.
Οι ίδιες παραβάσεις ισχύουν και για κλειστούς ιδιωτικούς χώρους εργασίας, τα πρόστιμα των οποίων ανέρχονται σε 500 και 50 ευρώ αντίστοιχα.
Γενικά το κάπνισμα δεν επιτρέπεται σε κλειστούς και δημόσιους και ιδιωτικούς χώρους εργασίας, σχολεία, νηπιαγωγεία, νοσηλευτικά ιδρύματα (και στον υπαίθριο χώρο), κλειστοί χώροι διεξαγωγής αθλοπαιδιών, ομαδικών αθλημάτων ,κλπ., σε κλειστούς χώρους αναμονής, αεροδρόμια (εκτός χώρων καπνιστών), σταθμούς μεταφορικών μέσων (τρένα, λεωφορεία, κλπ), επιβατικών σταθμών λιμένων, παντός είδους κυλικεία, παντός είδους μέσα μαζικής μεταφοράς (και ταξί).
