«Για να αδυνατίσεις πρέπει να κόψεις το ψωμί». Είναι αλήθεια πως οι πρωτεϊνικές δίαιτες που περιορίζουν στο ελάχιστο το ψωμί, τα ζυμαρικά και γενικά τους υδατάνθρακες, παρουσιάζουν εντυπωσιακά αποτελέσματα σε γρήγορο χρονικό διάστημα. Τι επιπτώσεις όμως έχουν στον οργανισμό και πόσο βοηθάνε στη συντήρηση του βάρους που έχει χαθεί;
Οι υδατάνθρακες είναι το τέλειο καύσιμο του οργανισμού και χρησιμοποιούνται σε όλες σχεδόν τις λειτουργίες του, ενώ η γλυκόζη, που ελευθερώνεται στο αίμα όταν διασπώνται οι υδατάνθρακες, αποτελεί την τροφή του εγκεφάλου. Όταν στον αίμα υπάρχουν χαμηλά επίπεδα γλυκόζης (είτε από έλλειψη τροφής για πάνω από 4-5 ώρες, είτε από δίαιτα χαμηλή σε υδατάνθρακες), είναι πολύ πιθανό να βιώσουμε μυϊκή αδυναμία, κόπωση, ζάλη και αδυναμία συγκέντρωσης, ενώ μακροχρόνιες δίαιτες με απουσία υδατανθράκων μπορούν να προσβάλουν το νευρικό σύστημα, λόγω έλλειψης βιταμινών του συμπλέγματος Β. Αντίθετα, όταν η κατανάλωση υδατανθράκων είναι ισορροπημένη, ποιοτική (με προϊόντα ολικής άλεσηςà σύνθετοι υδατάνθρακες) και σωστά κατανεμημένη μέσα στην ημέρα (μέσω των ενδιάμεσων γευμάτων – σνακ), ενεργοποιεί την απώλεια βάρους, την καύση του λίπους και εμποδίζει την υπερκατανάλωση τροφής, ενώ παράλληλα παρέχει ενέργεια όλη την ημέρα. Έρευνες έχουν δείξει ότι ένα πρόγραμμα απώλεια βάρους που περιέχει 40-45% υδατάνθρακες (κυρίως σύνθετους), προσομοιάζει καλύτερα στον καθημερινό τρόπο ζωής και διατροφής, με αποτέλεσμα να κινητοποιεί καλύτερα την απώλεια λίπους και να προστατεύει από την επαναπρόσληψη του βάρους.
«Για να αδυνατίσεις πρέπει να κόψεις το βραδινό». Ένα από τα πιο συχνά λάθη που γίνονται στην απεγνωσμένη προσπάθεια για απώλεια βάρους είναι η παράλειψη του βραδινού και πολλές φορές και του απογευματινού γεύματος. Πόσοι όμως γνωρίζουν ότι αυτό έχει σαν αποτέλεσμα τη μείωση του μεταβολισμού και την αποθήκευση λίπους; Όταν συνηθίζουμε να μένουμε νηστικοί από το απόγευμα μέχρι το επόμενο πρωί ή πολλές φορές μέχρι το μεσημέρι, ο οργανισμός αναγκάζεται να μειώσει τις καύσεις του για να προσαρμοστεί στην ελλιπή πηγή ενέργειας και αποθηκεύει λίπος. Και επειδή δεν έχει «μάθει» να χάνει βάρος με βραδινό φαγητό, με την πρώτη ευκαιρία θα ενεργοποιηθεί η επαναπρόσληψη βάρους. Επομένως, είναι προτιμότερο να οργανώσουμε την απώλεια, με μικρά και συχνά γεύματα, καταναλώνοντας ένα βραδινό γεύμα ελαφρύτερο από το μεσημεριανό, ενώ σε περίπτωση βραδινής εξόδου για φαγητό, να γίνει αντιστροφή μεσημεριανού και βραδινού γεύματος.
«Στο αδυνάτισμα επιτρέπονται μόνο τα light προϊόντα». Τα light προϊόντα αποτελούν την πιο συχνή παγίδα. Αντικαθιστούμε τα προϊόντα με πλήρη λιπαρά με light και νιώθουμε ότι μπορούμε να καταναλώσουμε περισσότερη ποσότητα, με αποτέλεσμα να καταλήγουμε να προσλαμβάνουμε τις ίδιες ή και περισσότερες θερμίδες και μάλιστα χωρίς την απόλαυση των «κανονικών» προϊόντων. Όμως, ακόμη και 0% λίπος να αναγράφεται σε ένα τρόφιμο, δε σημαίνει πως δεν έχει θερμίδες. Ένα light παγωτό για παράδειγμα έχει περίπου 200 θερμίδες ανά 100 gr, σε σχέση με ένα τυποποιημένο που μπορεί να δώσει 200-400 θερμίδες στην ίδια ποσότητα. Φυσικά εμπεριέχει λιγότερο κορεσμένο λίπος, αλλά δεν παύει να έχει θερμίδες που πρέπει να συνυπολογίζονται στη συνολική πρόσληψη. Τα 30 γρ. τυρί light έχουν 50-95 θερμίδες (ανάλογα τα λιπαρά), ενώ τα αντίστοιχα «κανονικά» τυριά έχουν 70-120 θερμίδες. Επομένως, για να αδυνατίσει κανείς καλό είναι να χρησιμοποιεί προϊόντα με χαμηλά λιπαρά σε ελεγχόμενες ποσότητες ή προϊόντα με πλήρη λιπαρά σε μικρότερες ποσότητες. Άλλωστε έχουμε και τόση μεγάλη παραγωγή σε γαλακτοκομικά προϊόντα στο νησί μας, πλούσια σε γεύση και σε βιταμίνες, και δε χρειάζεται να τα στερούμαστε.
«To λεμόνι καίει το λίπος»: ένας «κλασικός» μύθος που δεν κρύβει κινδύνους για την υγεία και που έχει πιθανόν τις ρίζες του στη χρήση του λεμονιού στα μαγειρικά σκεύη ως καθαριστικό και γυαλιστικό, ενάντια στις μυρωδιές. Μπορεί το λεμόνι να είναι πλούσιο σε βιταμίνη C και αντιοξειδωτικά και να νοστιμεύει το φαγητό, όμως δεν έχει τις «μαγικές» αδυνατιστικές ιδιότητες που του αποδίδουν. Το ίδιο ισχύει και για το γκρέιπφρουτ. Γιατί όμως κάποιοι έχουν δει αποτελέσματα και πιστεύουν σε αυτό; Η ενίσχυση της ενυδάτωσης του οργανισμού που προκύπτει με την προσθήκη νερού με λεμόνι ή χυμού γκρέιπφρουτ στο καθημερινό πρόγραμμα διατροφής είναι πολλές φορές αρκετή για να ενεργοποιήσει μια μικρή απώλεια που οφείλεται όμως στο επιπλέον νερό και όχι στο ίδιο το λεμόνι ή το γκρέιπφρουτ.
«Έχω δυσανεξία και γι’ αυτό δε χάνω.» Ο ιατρικός αυτός όρος έχει γίνει πολύ δημοφιλής τα τελευταία χρόνια και πολλοί έχουν παραπλανηθεί από τα διάφορα τεστ που σχετίζουν τη δυσανεξία με την παχυσαρκία και τη δυσκολία στην απώλεια βάρους. Δυσανεξία έχει κάποιος οργανισμός σε κάποιο συστατικό τροφίμων όταν το σώμα του αντιδράει με φυσικούς και χημικούς μηχανισμούς μετά τη βρώση του (χωρίς τη συμμετοχή του ανοσοποιητικού συστήματος που παραπέμπει σε αλλεργία). Οι πιο γνωστές δυσανεξίες είναι η δυσανεξία στη λακτόζη (η κατανάλωση γάλακτος δημιουργεί διάρροιες, έντονο φούσκωμα και παραγωγή αερίων) και στη γλουτένη (γνωστή ως νόσος κοιλιοκάκη με πολυάριθμες διάρροιες, απώλεια βάρους, αναιμία). Με ανακοίνωση του και ο Πανελλήνιος Σύλλογος Διαιτολόγων Διατροφολόγων (www.hda.gr) επιβεβαιώνει πως δεν υπάρχουν επιστημονικές έρευνες που να τεκμηριώνουν τη δυσανεξία στη ντομάτα, τα μανιτάρια, το χοιρινό ή σε χίλια άλλα τρόφιμα που προκύπτουν από τα «τεστ δυσανεξίας», αλλά και τη σύνδεσή της με τη δυσκολία στην απώλεια βάρους.
Γιατί όμως κάποιοι έχουν χάσει βάρος με τα συγκεκριμένα τεστ; Είναι πολύ απλό. Όταν ένα άτομο αναγκάζεται να στερηθεί αρκετά τρόφιμα, πολλά από τα οποία συνήθιζε να υπερκαταναλώνει, και το νέο διαιτολόγιο έχει λιγότερες θερμίδες από πριν, είναι σαφές ότι θα υπάρξει ενεργοποίηση της απώλειας βάρους, που δεν οφείλεται όμως στη «δυσανεξία στο αγγούρι»!!! Είναι επικίνδυνα αυτά τα τεστ; Όταν ο περιορισμός των τροφών γίνει για μικρό χρονικό διάστημα, συνήθως ο οργανισμός δεν προλαβαίνει να παρουσιάσει έλλειψη σε θρεπτικά συστατικά. Όταν, όμως, ο περιορισμός αυτός γίνει σε άτομα με αυξημένες ανάγκες (παιδιά, εγκύους, θηλάζουσες, καρκινοπαθείς και άτομα με διαφορά προβλήματα υγείας), τότε μπορεί να έχει πολλαπλές επιπτώσεις για τη σωματική και ψυχική υγεία του οργανισμού.
Οι ειδικοί πάντα τονίζουν πως το ζητούμενο δεν είναι το αδυνάτισμα, αλλά το σωστό και υγιές αδυνάτισμα, που κινητοποιεί την καύση λίπους και τη συντήρηση της απώλειας, που έχει προέλθει από έναν υγιεινό και ισορροπημένο τρόπο διατροφής και άσκησης και δεν έχει εξαντλήσει τα σωματικά και ψυχικά αποθέματα του οργανισμού. Γι’ αυτό, μην αναζητάτε μαγικές λύσεις και ρισκάρετε την υγεία σας. Και μην ξεχνάτε την κλασική παροιμία «όπου ακούς πολλά κεράσια, κράτα μικρό καλάθι»!
