Ποια είναι η πιο σωστή και αποτελεσματική μέθοδος για την απώλεια βάρους; Απαντήσεις στα ερωτήματα αυτά δίνει μέσω του «Eθνους - Υγεία» η Κλινική Διαιτολόγος - Διατροφολόγος Σοφία Ελευθερίου, παρέχοντας παράλληλα χρήσιμες συμβουλές για την επίτευξη του στόχου χωρίς παράπλευρες «απώλειες».
Πώς καθορίζεται το φυσιολογικό βάρος;
Μία εύκολη κατάταξη γίνεται βάσει του Δείκτη Μάζας Σώματος (ΔΜΣ). Ο ΔΜΣ αποτελεί το πηλίκο του βάρους ενός ατόμου (σε κιλά) προς το ύψος στο τετράγωνο (σε εκατοστά), συγκεκριμένα ΔΜΣ=βάρος/ύψος2. Οταν ο ΔΜΣ είναι μεταξύ του 18,5 και του 24,9 το βάρος θεωρείται φυσιολογικό για το ύψος.
Πότε θεωρείται κάποιος υπέρβαρος και πότε παχύσαρκος;
Οταν ο ΔΜΣ βρίσκεται μεταξύ 25 και 29,9, το άτομο θεωρείται υπέρβαρο. Με ΔΜΣ μεταξύ 30 και 34,9 το άτομο θεωρείται ότι πάσχει από πρώτου βαθμού παχυσαρκία, με τιμές 35-39,9 από δευτέρου βαθμού παχυσαρκία και, τέλος, όταν ο ΔΜΣ είναι μεγαλύτερος από 40, από τρίτου βαθμού παχυσαρκία ή αλλιώς νοσογόνο παχυσαρκία. Σε περίπτωση που ο ΔΜΣ είναι μικρότερος από 18,5 το βάρος θεωρείται ιδιαίτερα χαμηλό για το ύψος.
Ο Δείκτης Μάζας Σώματος ισχύει για όλους τους ανθρώπους;
Ο ΔΜΣ αποτελεί έναν αδρό δείκτη για να εκτιμήσουμε το σωματικό βάρος ενός υγιή ενήλικα με μέτρια φυσική δραστηριότητα. Ωστόσο, ο δείκτης αυτός δεν μπορεί να αξιολογήσει το σωματικό βάρος ατόμων με ιδιαίτερα αυξημένη φυσική δραστηριότητα, όπως οι αθλητές υψηλού επιπέδου. Επιπλέον, ο ΔΜΣ δεν χρησιμοποιείται για την αξιολόγηση του βάρους ανθρώπων με χρόνιες νόσους όπως η νεφροπάθεια, η ηπατική ανεπάρκεια, αλλά και για τις γυναίκες σε εγκυμοσύνη, καθώς και στα παιδιά.
Είναι ο ΔΜΣ αξιόπιστος δείκτης για την αξιολόγηση του σωματικού λίπους;
Ο πλέον αξιόπιστος δείκτης για την αξιολόγηση του σωματικού λίπους είναι η λιπομέτρηση, όπου γίνεται προσδιορισμός της σύστασης σώματος, δηλαδή καθορίζεται το ακριβές επί τοις εκατό ποσοστό (%) σωματικού λίπους ενός ατόμου. Απαιτείται ειδική μέτρηση από επιστήμονα διαιτολόγο-διατροφολόγο και η μέθοδος που συνήθως εφαρμόζεται για τον προσδιορισμό του είναι η βιοηλεκτρική εμπέδηση.
Με ποιον τρόπο μπορώ να αξιολογήσω μόνος μου εάν έχω αυξημένο λίπος;
Ενας εύκολος και ανέξοδος τρόπος είναι κάνοντας μετρήσεις των περιφερειών με μια μεζούρα. Στην περίπτωση αυτή μπορούμε να μετρήσουμε την περιφέρεια της μέσης, των γλουτών, του μπράτσου μας, αλλά και του μηρού μας.
Πότε η περιφέρεια μέσης θεωρείται ότι είναι αυξημένη;
Περιφέρεια μέσης μεγαλύτερη από 80 εκ. για τις γυναίκες και 96 εκ. για τους άντρες σημαίνει ότι εμφανίζουμε κεντρικού τύπου παχυσαρκία.
Χρήσιμες συμβουλές για σωστή διατροφή
Προτιμήστε
• Ποικιλία φρέσκων φρούτων καθ' όλη τη διάρκεια της ημέρας.
• Ωμές ή βραστές σαλάτες σε κάθε γεύμα και ποικιλία λαχανικών
• Αμυλούχα ολικής άλεσης όπως ψωμί, δημητριακά, ζυμαρικά.
• Γαλακτοκομικά προϊόντα χαμηλά σε λιπαρά.
• Οσπρια & λαδερά τρόφιμα μαγειρεμένα με 1 κουτ. λάδι ανά μερίδα.
• Ψάρια, άπαχα κρέατα και πουλερικά χωρίς πέτσα.
Περιορίστε
• Πλήρη γαλακτοκομικά προϊόντα όπως τυριά, κρέμες γάλακτος και βούτυρο.
• Τρόφιμα πλούσια σε άμυλο και θερμίδες, όπως μακαρονάδες, υπερβολική κατανάλωση αρτοσκευασμάτων.
• Γλυκά πλούσια σε λίπος και θερμίδες. Εναλλακτικά προτιμήστε διαιτητικά γλυκά όπως ζελέ, γιαούρτι με γλυκό κουταλιού, παγωτό χαμηλό σε λιπαρά, φρουτοσαλάτες, ρυζόγαλο χαμηλό σε λιπαρά, γρανίτες αντί για βαριά παγωτά κ.λπ.
• Μαργαρίνες, μαγιονέζες και υδρογονωμένα φυτικά έλαια. Εναλλακτικά το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο, αλλά με μέτρο.
• Επεξεργασμένα κρέατα υψηλά σε λιπαρά. Εναλλακτικά προτιμήστε γαλοπούλα βραστή και αλλαντικά χαμηλά σε λιπαρά.
• Προϊόντα ζαχαροπλαστικής, αρτοσκευάσματα και σνακ πλούσια σε λίπος. Εναλλακτικά επιλέξτε αρτοσκευάσματα χωρίς λιπαρά.
• Τηγανητά φαγητά σε ταχυφαγεία (fast food). Εναλλακτικά επιλέξτε υγιεινά σπιτικά σνακ.
Απώλεια κιλών με τη μεσογειακή διατροφή
Ο κανόνας της μεσογειακής διατροφής επανέρχεται στο προσκήνιο με τους ειδικούς να επιμένουν: Αυξημένη πρόσληψη φρούτων και λαχανικών, ελαιόλαδο αντί για λίπη, φαγητά μαγειρεμένα βραστά, ψητά ή στον ατμό είναι το μυστικό για καλή φυσική κατάσταση και αδύνατο σώμα.
«Ενα ισορροπημένο διαιτολόγιο για απώλεια βάρους θα πρέπει να περιλαμβάνει τρόφιμα από όλες τις διατροφικές ομάδες (όπως κρέας, ψάρι, κοτόπουλο, λαδερά φαγητά, όσπρια, ζυμαρικά, φρούτα, λαχανικά, γαλακτοκομικά κ.λπ.), σε συγκεκριμένη ποσότητα και με συγκεκριμένη συχνότητα εβδομαδιαίως. Με τον τρόπο αυτό καλύπτονται οι ανάγκες τόσο στα βασικά θρεπτικά συστατικά όσο και στα διάφορα μικροθρεπτικά συστατικά, δεν προκαλούνται διατροφικές ελλείψεις και μπορούμε να επιτύχουμε μείωση βάρους της τάξης των 4-5 περίπου κιλών τον μήνα.
Τέλος, σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να ενθαρρύνεται η φυσική δραστηριότητα, ενώ βασικός στόχος κάθε διατροφικής αλλαγής θα πρέπει να είναι η προώθηση της βέλτιστης υγείας, ψυχικής και σωματικής ευεξίας», λέει η κ. Ελευθερίου.
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΣΩΜΑΤΙΚΟΥ ΒΑΡΟΥΣ ΒΑΣΕΙ ΔΕΙΚΤΗ ΜΑΖΑ ΣΩΜΑΤΟΣ (ΔΜΣ) | |
ΔΜΣ (kg/m2)
|
Αξιολόγηση βάρους
|
<18,5
|
Λιποβαρές
|
18,5-24,9
|
Υπέρβαρο
|
25,0-29,9
|
Φυσιολογικό
|
30-34,9
|
Παχυσαρκία τύπου Ι
|
35-39,9
|
Παχυσαρκία τύπου ΙΙ
|
>40
|
Παχυσαρκία τύπου ΙΙΙ
|
ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΜΕΣΗΣ
|
||
Υψηλή
|
Πολύ υψηλή
|
|
Αντρες |
<94 εκ.
|
<102 εκ.
|
Γυναίκες |
<80 εκ.
|
<88 εκ.
|