Όταν θεωρούμε πως γνωρίζουμε κάποιον πολύ καλά, ισχυριζόμαστε πως... τον διαβάζουμε σαν ανοιχτό βιβλίο. Όμως τι εννοούμε με αυτό; Συνήθως όταν έχουμε ένα πρόσωπο απέναντί μας και συζητάμε μαζί του προσπαθούμε να κατανοήσουμε τα λόγια αλλά και τα συναισθήματά του παρατηρώντας το πρόσωπό του. Κρεμόμαστε από μια γκριμάτσα, ένα γέλιο ή μια έκφραση απορίας και αποκωδικοποιούμε τα σήματα που μας δίνει. Μετά τα ερμηνεύουμε όπως θέλουμε. Ωστόσο, μια ομάδα επιστημόνων υποστηρίζει πως, για να καταλάβουμε τι νιώθει ο συνομιλητής μας, πρέπει να προσέχουμε τη γλώσσα του σώματός του και να μη μένουμε μόνο στις εκφράσεις του.
Η μελέτη δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο επιστημονικό έντυπο Science, ενώ πραγματοποιήθηκε από ομάδες επιστημόνων σε τρία εκπαιδευτικά ιδρύματα: το Πρίνστον και το Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης στις ΗΠΑ, καθώς και το Εβραϊκό Πανεπιστήμιο στην Ιερουσαλήμ. Όσοι συμμετείχαν στα τεστ κλήθηκαν να κοιτάξουν μια σειρά φωτογραφιών στις οποίες παρουσιάζονταν διάφορα άτομα που βίωναν μια εμπειρία που τους δημιουργούσε είτε θετικά είτε αρνητικά συναισθήματα. Ανάμεσά τους εμφανίζονταν επαγγελματίες τενίστες που μόλις είχαν κερδίσει ή χάσει σε ένα σημαντικό αγώνα, νεαρά άτομα που έκαναν piercing, αλλά και κάποιες γυναίκες την ώρα του οργασμού.
Σε κάποια στιγμιότυπα φαινόταν μόνο το πρόσωπό τους, σε άλλες μόνο το σώμα, ενώ σε μερικές και τα δύο. Σύμφωνα με τους περισσότερους από εμάς, το πιθανότερο θα ήταν οι εθελοντές να συμπεραίνουν τι νιώθει το άτομο στη φωτογραφία, π.χ. αν πονάει ή πανηγυρίζει τη νίκη του σε κάποιο ματς, με μόνο κριτήριο την έκφραση του προσώπου του. Όμως αυτό δεν συνέβη. «Όταν οι συμμετέχοντες έβλεπαν μόνο ένα πρόσωπο δεν μπορούσαν να καταλάβουν αν το συναίσθημα ήταν ευχάριστο ή δυσάρεστο» τονίζει ο επικεφαλής της μελέτης Χίλελ Αβίζερ από το Εβραϊκό Πανεπιστήμιο. Και συνεχίζει: «Αντίθετα, όταν παρατηρούσαν τη στάση του σώματος, αντιλαμβάνονταν αμέσως τι συνέβαινε».
Ίσως αυτά τα αποτελέσματα να έχουν και κλινικές εφαρμογές. Όπως σημειώνει ο ειδικός, «θα μπορούσαμε να βοηθήσουμε, για παράδειγμα, τα άτομα με αυτισμό. Ξέρουμε ότι αυτοί οι άνθρωποι αντιμετωπίζουν δυσκολία στην αναγνώριση των εκφράσεων του προσώπου. Μέχρι τώρα προσπαθούσαμε να τους δείξουμε πώς μπορούν να κατανοούν τους άλλους δίνοντας βάση σε αυτές. Όμως η τωρινή εργασία μας φανερώνει ότι ίσως θα πρέπει να τους μάθουμε να εστιάζουν στη συνολική εικόνα κάποιου».
