Εδώ και τρεις εβδομάδες όταν ήταν γνωστό ότι το Νοέμβριο θα ξεκινούσε το «κύμα καταλήψεων» οι μαθητές των Γενικών Λυκείων Μυτιλήνης συναντώνται κάθε Κυριακή στο αμφιθέατρο του 5ου Ενιαίου Λυκείου Μυτιλήνης και συζητούν. Η συμμετοχή είναι αρκετά μεγάλη αφού γεμίζει κάθε φορά το αμφιθέατρο με εκπροσώπους των 15μελών συμβουλίων των σχολείων καθώς και μαθητές που ενδιαφέρονται να συμμετάσχουν στην προσπάθεια που έχει ξεκινήσει. Οι μαθητές έχουν συντάξει μάλιστα ένα πολυσέλιδο κείμενο όπου επισημαίνουν τα προβλήματα και καταθέτουν όμως και τις προτάσεις τους το οποίο θα επιδιώξουν να φθάσει μέχρι την πόρτα του Υπουργού. Το κείμενο υπογράφει η Ένωση Μαθητών Μυτιλήνης και ήδη έχει σταλεί στη διεύθυνση δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Οι μαθητές των Λυκείων της Μυτιλήνης καλούν και τους άλλους μαθητές λυκείων της Λέσβου που αγωνιούν για το εκπαιδευτικό σύστημα να ενώσουν τις δυνάμεις τους.
Θωμάς Χατζηελευθερίου : «Δεν μένουμε στην άρνηση , προτείνουμε λύσεις»
Ο Θωμάς Χατζηελευθερίου , Πρόεδρος του 15μελούς μαθητικού συμβουλίου του 4ου Γενικού Λυκείου Μυτιλήνης είναι ένας από τους επικεφαλής της πρωτοβουλίας αυτής. Ο ίδιος μίλησε στα «Νέα της Λέσβου» για την πρωτοβουλία αυτή « Εδώ και τρεις εβδομάδες περίπου μαθητές απ’ όλα τα Λύκεια της πόλης, συναντιόμαστε και συζητάμε για τα προβλήματα στην εκπαίδευση που μας απασχολούν τα οποία είναι κοινά δεν και θεωρούμε ότι λύνονται με καταλήψεις. Είπαμε ότι δεν πρέπει να λέμε κάθε φορά τι δεν μας αρέσει αλλά και τι θα θέλαμε για το σχολείο μας. Ετοιμάσαμε ένα κείμενο με 20 θέσεις για την παιδεία. Για παράδειγμα για την τράπεζα θεμάτων που είναι ένα θέμα που προκαλεί αντιδράσεις στην μαθητική κοινότητα εμείς δεν αρκούμαστε να καταδικάσουμε μια κεντρική πολιτική επιλογή και να ζητήσουμε την κατάργησή της, γιατί ξέρουμε ότι αυτό δεν θα γίνει. Καταθέτουμε όμως τις προτάσεις μας για να αναμορφωθεί και να προσαρμοστεί στα μέτρα μας»
Ο Θωμάς Χατζηελευθερίου σπεύδοντας να προλάβει συμπεράσματα που μπορεί να προκύψουν για την μαθητική αυτή κίνηση , λέει «δεν θέλουμε σε καμιά περίπτωση να μας πει κανένα κομμάτι της κοινωνίας μας ότι είμαστε υποκινούμενοι από κόμματα ή πολιτικές. Μακριά από εμάς αυτά. Θέλουμε απλά να βάλουμε θετικό πρόσημο και να προτείνουμε λύσεις, δεν μένουμε στην άρνηση. Καταθέτουμε προτάσεις που θεωρούμε ότι είναι εφικτές για να αλλάξει η κατάσταση».
Το κείμενο
Στο πολυσέλιδο κείμενο των προτάσεων οι μαθητές ξεκινούν τονίζοντας μεταξύ άλλων ότι «…εμείς, οι μαθητές της Μυτιλήνης, αποφασίσαμε ομοφώνως να μην ακολουθήσουμε τον εύκολο και ανώδυνο δρόμο των καταλήψεων. Αντ’ αυτού, όπως είναι χρέος μας, υποβάλλουμε στο δημόσιο διάλογο τις θέσεις μας για το σχολείο που θέλουμε, τα πορίσματα πλουραλιστικών συνελεύσεων και υπεύθυνης, ώριμης σκέψης»
Και συνεχίζουν:
- «Το μικρό σχετικά εύρος σε συνδυασμό με το μεγάλο βάθος της εξεταστέας ύλης δεν προετοιμάζει κατάλληλα τους μαθητές για την εκτενή μελέτη του αντικειμένου τους σε ανώτερο επίπεδο και ευνοεί την άνθιση της παραπαιδείας. Γι’ αυτό, προτείνουμε την αλλαγή του αναλυτικού προγράμματος σπουδών με στόχο τη σφαιρικότερη θεώρηση των επιστημών και την αναπροσαρμογή μέρους της εξεταστέας ύλης ανά τακτά χρονικά διαστήματα, ώστε να μην εξαντλούνται τα περιθώρια των θεματοδοτικών επιτροπών.
- Όσον αφορά την τράπεζα θεμάτων ζητάμε την επανεξέταση των ήδη υπαρχόντων ερωτήσεων, καθώς ορισμένες δεν συνάδουν με το πνεύμα του σχολικού εγχειριδίου, όπως και την έγκαιρη δημοσίευση, όχι αυτούσιων θεμάτων, αλλά πρότυπων ασκήσεων. Επιπλέον, η εφαρμογή του θεσμού στις Πανελλαδικές αποτελεί ένα ατυχές μέτρο, αφού θα εκτόξευε την αποστήθιση στα ύψη.
- Επίσης, για να εξαλειφθεί στο μέγιστο δυνατό βαθμό ο παράγοντας της τύχης κατά την εισαγωγή στα ΑΕΙ/ΤΕΙ, καλό θα ήταν οι προαγωγικές και απολυτήριες εξετάσεις να λάβουν πανεθνικό χαρακτήρα με κοινά θέματα από τη σχετική τράπεζα.
- Μαθήματα ελεύθερης φύσης, όπως η Έκθεση Ιδεών, χαρακτηρίζονται από μεγάλο βαθμό υποκειμενικότητας στη βαθμολόγησή τους, λόγω του πλήθους των ερωτήσεων ανοιχτής ανάπτυξης. Η ποσοστιαία αύξηση των ζητημάτων κλειστού τύπου θα επέτρεπε την αποτελεσματική εξέταση της κριτικής σκέψης των μαθητών, ενώ ταυτόχρονα θα εξασφάλιζε μεγαλύτερη αντικειμενικότητα στην αξιολόγηση.
- Οι εν πολλοίς παράλογες βαθμολογίες που παρατηρούνται κάθε χρόνο στις Πανελλαδικές καθιστούν αναγκαία τη μεγιστοποίηση της διαφάνειας, γεγονός που θα επιτευχθεί με τη δημοσίευση κοινών για όλα τα κέντρα οδηγιών βαθμολόγησης και επίσημων ενδεικτικών λύσεων. Σημαντική, ακόμα, είναι η εις βάθος επιμόρφωση των επιφορτισμένων με τη διόρθωση των γραπτών καθηγητών, καθώς και η δημιουργία επιτροπής ενστάσεων με ενισχυμένες αρμοδιότητες σε περιπτώσεις ασαφειών και αποκλινουσών βαθμολογιών.
- Επιπλέον, ζητούμε να διευκρινιστούν σαφώς τα όρια ανάμεσα στις ομάδες προσανατολισμού και να υπάρξει μέριμνα για κινητικότητα ανάμεσα σε παρεμφερή πεδία με την προαιρετική εξέταση ενός πέμπτου μαθήματος γενικής παιδείας. Αυτό θα ωφελήσει και οικονομικά το κράτος, αφού είναι ιδιαίτερα δαπανηρή η λειτουργία τμημάτων με ελάχιστους μαθητές.
- Παρατηρείται τα τελευταία χρόνια ότι ζητούμενο στην εκπαίδευση δεν είναι η παραγωγική αφομοίωση των γνώσεων, αλλά η αυτολεξεί παράθεση φράσεων του βιβλίου. Για τον περιορισμό, λοιπόν, της στείρας αποστήθισης, που συνιστά τροχοπέδη για τη δημιουργικότητα των μαθητών και τους μετατρέπει σε μηχανές, απαιτείται η αλλαγή νοοτροπίας των εκπαιδευτικών. Λαμβάνοντας υπόψη την αδυναμία πολλών μαθητών να αφομοιώσουν το ορθότατο μεν, αλλά δυσνόητο περιεχόμενο των σχολικών βιβλίων, καθώς η πλειονότητα των συγγραφέων είναι ακαδημαϊκοί, καταλήγουμε επίσης στο συμπέρασμα ότι η συγγραφή των διδακτικών εγχειριδίων πρέπει να είναι αποκλειστική ευθύνη λειτουργών της Μέσης και Κατώτερης δημόσιας εκπαίδευσης και ειδικών παιδοψυχολόγων. Μόνον αυτοί συνδυάζουν την κατάρτιση με την απαιτούμενη διδακτική ευαισθησία.
- Πέραν αυτών, είναι αναγκαία η δημιουργία ολιγομελέστερων τμημάτων, ώστε να δύναται ο δάσκαλος να προσαρμόζει τη διδασκαλία στις εξατομικευμένες ανάγκες κάθε μαθητή. Επομένως, θεωρούμε ότι ιδανικός αριθμός στα τμήματα γενικής παιδείας είναι οι 25 μαθητές, ενώ στην κατεύθυνση οι 20, δεδομένης και της οικονομικής κρίσης που διανύουμε.
- Επιπρόσθετα, κρίνουμε ότι πρέπει να δοθεί περισσότερη έμφαση στην ουσιαστική πολιτική αγωγή , ώστε διά του «εθισμού» και όχι δια του εξαναγκασμού να αποκτήσουν οι νέοι υπευθυνότητα και δημοκρατική συνείδηση. Σε αυτό το πλαίσιο, ευκταία θα ήταν η γνωριμία με τις βασικές αρχές της δημοκρατίας και η έμπρακτη εφαρμογή τους στην εκπαίδευση, μέσω και της αύξησης των αρμοδιοτήτων των μαθητικών συμβουλίων σε θέματα σχολικής ζωής.
- Επικροτητέο βήμα θα ήταν η αποκέντρωση της διαδικασίας λήψης αποφάσεων, δηλαδή η παροχή ελευθερίας κινήσεων στους περιφερειακούς διευθυντές να κρίνουν κατά περίπτωση δίχως πληθώρα γραφειοκρατικών διαδικασιών, ούτως ώστε να αποφεύγονται δυσάρεστες δυσλειτουργίες. Το μέτρο αυτό θα άρει τους περιορισμούς στη συναναστροφή με την τοπική κοινωνία και θα εξαλείψει τις αγκυλώσεις που αποθαρρύνουν διδάσκοντες και μαθητές από την ανάληψη πρωτοποριακών πρωτοβουλιών.
- Η Πολιτεία οφείλει να δώσει κίνητρα για την ενίσχυση ειδικών εκπαιδευτικών περιοχών, όπως παραμεθορίων και περιοχών με υψηλά ποσοστά φαινομένων κοινωνικής παθογένειας, όχι μόνον απονέμοντας επιπλέον μόρια στους εκπαιδευτικούς που υπηρετούν σε αυτές, αλλά και εφαρμόζοντας καινοτόμα προγράμματα.
- Πιστεύουμε ακράδαντα ότι η τέχνη, οι επιστήμες και ο αθλητισμός πρέπει να αναβαθμιστούν. Γι’ αυτό το λόγο, ζητούμε την αύξηση του αριθμού των μη πανελλαδικώς εξεταζόμενων μαθημάτων επιλογής και τη δημιουργία μίας ευέλικτης ζώνης αφιερωμένης σε πειράματα και διεπιστημονικές δραστηριότητες. Ακόμη, χρειάζονται κονδύλια για την ανακαίνιση των υπαρχόντων υποδομών και τη δημιουργία καινούριων.
- Αντιλαμβανόμενοι τη σημασία του σωστού επαγγελματικού προσανατολισμού, θεωρούμε ότι πρέπει να διδάσκεται ανελλιπώς από την α’ γυμνασίου, καλύπτοντας παράλληλα ευρύτερη γκάμα θεματολογίας. Ευχής έργο θα ήταν η γνωριμία και η αλληλεπίδραση των μαθητών με εργαζόμενους διαφόρων επαγγελμάτων. Εκτός των παραπάνω, ως αναγκαίο μέτρο κρίνουμε την ίδρυση γραφείων ψυχολογικής υποστήριξης των μαθητών, ανάλογων με τα ήδη υπάρχοντα ΚΕΣΥΠ και ΚΕΔΔΥ, ενώ υποστηρίζουμε ότι οι μαθητές με δυσλεξία ή άλλες μαθησιακές ανάγκες χρήζουν δίκαιας και αξιοκρατικής μεταχείρισης, όχι μονάχα προνοιακών ρυθμίσεων.
- Επιθυμούμε, ακόμα, τη διασύνδεση της διδασκαλίας ξένων γλωσσών με το ΚΠγ. Καλό θα ήταν να αυξηθούν οι ώρες διδασκαλίας τους στην Α/βάθμια και κατώτερη Β/βάθμια εκπαίδευση, προκειμένου να είναι σε θέση ο μαθητής να αποκτήσει πτυχίο Β2 τελειώνοντας τη γ’ γυμνασίου. Αντίθετα, στο λύκειο η διδασκαλία των ξένων γλωσσών θα είναι προαιρετική και θα απευθύνεται σε όσους επιθυμούν να εισαχθούν σε σχετικές σχολές ή να αποκτήσουν πτυχίο υψηλότερου βαθμού.
- Είμαστε, ακόμα, της άποψης ότι θα έπρεπε να απωλέσει η θρησκευτική εκπαίδευση το χαρακτήρα της δογματικής ορθόδοξης χριστιανικής αγωγής και να αντικατασταθεί το μάθημα των Θρησκευτικών από ένα ενιαίο μάθημα Θρησκειολογίας και Ηθικής, το οποίο θα αποτελεί αφορμή γόνιμου προβληματισμού.
- Με στόχο την ανίχνευση και την ανάδειξη των προικισμένων με εξαιρετικές ικανότητες παιδιών προτείνουμε την ενίσχυση του ρόλου των Αθλητικών, Θεματικών, Πειραματικών και Καλλιτεχνικών λυκείων, τη διοργάνωση περισσότερων μαθητικών διαγωνισμών και την επιβράβευση των καθηγητών, οι μαθητές των οποίων διακρίνονται σε αυτούς.
- Πιστεύουμε, βέβαια, ότι χρειάζεται ουσιαστική αξιολόγηση τόσο των διδασκόντων όσο και των σχολικών μονάδων. Αυτή η αξιολόγηση πρέπει να είναι πολύπλευρη, να χρησιμοποιεί μετρήσιμα κριτήρια και να μην αποτελεί δικαιολογία για την απόλυση εργαζομένων. Απ’ εναντίας, καλό θα ήταν να οργανώνονται παράλληλα επιμορφωτικά σεμινάρια, καθώς η διαδικασία αυτή δεν θα έχει τιμωρητικό χαρακτήρα.
- Τέλος, σχετικά με την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, θεωρούμε ότι οι μαθητές θα πρέπει να εισάγονται σε σχολές και να μεταβαίνουν σε τμήματα στο δεύτερο έτος των σπουδών, σύμφωνα με αντικειμενικά κριτήρια. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, θα είναι σε θέση να προβούν σε πιο συνειδητές επιλογές και θα αποκτήσουν ευρύτερη γνώση. Ακόμα, μακροπρόθεσμα θα θέλαμε να δοθεί στα Ανώτατα Ιδρύματα η ευκαιρία να διαμορφώνουν τα δικά τους σταθμά, στα πλαίσια πάντοτε μιας διαφορετικής φιλοσοφίας εξετάσεων.
Ίσως οι απόψεις μας να φαίνονται σε κάποιους υπέρ του δέοντος ιδεαλιστικές. Προσπαθήσαμε, πράγματι, να προσαρμόσουμε τις εκτιμήσεις μας σε ρεαλιστικά δεδομένα και να μη ζητήσουμε την υλοποίηση ονείρων προς το παρόν ανέφικτων. Ωστόσο, σε κάθε περίπτωση όλοι θα αναγνωρίσουν πως δεν είναι δυνατόν η σπίθα του γνήσιου νεανικού ενθουσιασμού να καταπνίγεται από την ασφυκτική ζεύγλα του κυνισμού και της συμβατικής απαισιοδοξίας. Καλούμε, λοιπόν, όλους όσοι αγαπούν και νοιάζονται την εκπαίδευση, μαθητές, δάσκαλους, απλούς ανθρώπους, ανεξαρτήτως πολιτικής τοποθέτησης, να σταθούν στο πλευρό μας και να στηρίξουν την ευρισκόμενη ακόμα στα σπάργανα προσπάθειά μας. Μακάρι οι θέσεις αυτές να αποτελέσουν εφαλτήριο γόνιμης συζήτησης και παραγωγικής δράσης.
Ένωση Μαθητών Μυτιλήνης»
Σχόλια αναγνωστών
Ως πολίτης αυτής της χώρας, ως εκπαιδευτικός και ως μητέρα δύο μαθητών, στέλνω τα πιο θερμά μου συγχαρητήρια στους μαθητ´ες των Λυκείων της Λέςβου για την εξαιρετική τους πρωτοβουλία που μπορεί να γίνει παράδειγμα πολιτικής συμπεριφοράς!
Κουτσούρη Βάλια
