Ανάμεσα σε ακαλαίσθητα τσιμεντένια κτίρια σε γειτονιές σε κάθε γωνιά της Μυτιλήνης, παλιά διατηρητέα κτίρια αργοπεθαίνουν , λόγω της εγκατάλειψης. Το κόστος για την αναστήλωση διατηρητέων κτιρίων για αρκετούς ιδιοκτήτες είναι δυσβάσταχτο, παρότι επιδοτούνται από το υπουργείο Πολιτισμού.
Άλλα πάλι τέτοια διατηρητέα κτίρια έχουν περάσει στα χέρια κληρονόμων που είτε έχουν κάνει δικές τους ακαλαίσθητες επεμβάσεις που παραμορφώνοντας τον παραδοσιακό χαρακτήρα τους, είτε αδιαφορούν για τη διάσωσή τους και θα προτιμούσαν να τα γκρεμίσουν ώστε ν’ αξιοποιήσουν το οικόπεδο. Σε κάποιες γειτονιές της Μυτιλήνης όπως στη Χρυσομαλλούσα, τα παλιά διατηρητέα μοιάζουν σαν «παραφωνία» δίπλα στις πολυκατοικίες που κυριαρχούν στην περιοχή. Οι περίοικοι βλέπουν με θλίψη παλιά αρχοντικά που αργοπεθαίνουν, ενώ δεν κρύβουν την αγωνία τους για το ενδεχόμενο ανά πάσα στιγμή να καταρρεύσουν αφού η φθορά έχει κάνει εμφανή πλέον ζημιά.
«Τα παλιά αυτά σπίτια που φτιάχτηκαν με ξυλόπηκτη τοιχοποιϊα κυριαρχούν σε πολλές ευρωπαϊκές πόλεις και μάλιστα εκεί όχι μόνο δεν τα αφήνουν να καταστραφούν αλλά αντίθετα τα συντηρούν και τα αναδεικνύουν. Είναι κτίρια που έχουν απαξιωθεί από τους ιδιοκτήτες τους παρότι είναι ένα κομμάτι του πολιτισμού μας που χάνεται. Αν οι ιδιοκτήτες τους δεν θέλουν να το διασώσουν και να το αναδείξουν καλύτερο θα είναι να το πουλάνε παρά να τα βλέπουν σαν οικόπεδα για αξιοποίηση» λέει στα «Νέα της Λέσβου» η αρχιτέκτονας Ιωάννα Βαλλίνα .
Για τα κτίρια που είναι σε άθλια κατάσταση και υπάρχει κίνδυνος κατάρρευσης οι περίοικοι απευθύνονται στο Δήμο. Ο Αντιδήμαρχος Ποιότητας Ζωής κ. Γιάννης Βατός λέει για το θέμα αυτό «η διαδικασία που ακολουθείται είναι η εξής. Το αρμόδιο τμήμα της διεύθυνσης Δόμησης (πρώην πολεοδομία) ελέγχει την κατασκευή και κάνει πρωτόκολλο για την κατάσταση που βρίσκεται το κτίριο. Αν το κρίνει ετοιμόρροπο τότε στέλνει επιστολή στον ιδιοκτήτη του –εφόσον υπάρχει- και τον ενημερώνει ότι θα πρέπει να φροντίσει για την κατεδάφισή του, αν ο ίδιος επικαλεστεί οικονομικούς λόγους για τους οποίους αδυνατεί ν’ αναλάβει το έξοδο αυτό, τότε το θέμα πάει στο δημοτικό συμβούλιο με εισήγηση της τεχνικής υπηρεσίας του Δήμου για το κόστος κατεδάφισης και αναλαμβάνει ο δήμος να κάνει την κατεδάφιση, χρεώνοντας όμως τα έξοδα στη συνέχεια στον ιδιοκτήτη . Τώρα αν σκεφτεί κανείς ότι δεν πρόκειται ποτέ να εισπράξει ο δήμος αυτό το ποσό, θα πρέπει να πούμε ότι αυτό δεν ισχύει αφού ανά πάσα στιγμή είτε ο ιδιοκτήτης είτε οι κληρονόμοι του θα βρουν μπροστά τους το «έξοδο» αυτό όταν θελήσουν ν’ αξιοποιήσουν το οικόπεδο» λέει χαρακτηριστικά.
Ο κ. Βατός διευκρινίζει πάντως για όσους θελήσουν ν’ αξιοποιήσουν το οικόπεδο για να χτίσουν άλλο κτίριο ότι αυτό δεν μπορεί γίνει. «Τα διατηρητέα κτίρια έχουν ταυτότητα. Είναι καταχωρημένα με τις κατόψεις τους και «χαρτογραφημένα». Κανείς δεν πρόκειται για πάρει οικοδομική άδεια για να χτίσει κάτι άλλο, πέρα από το ίδιο το κτίριο, όπως ακριβώς ήταν».
